Katar ? wytwór Imperium Brytyjskiego
Szejkiem Tamimem Bin Hamadem Al-Thanim.
Katar, podobnie jak reszta ?zacofanych? państw arabskich Zatoki Perskiej, nie jest bynajmniej starożytnym reliktem, lecz tworem Imperium Brytyjskiego. Ich konserwatywne, autorytarne formy rządów są dziś kształtowane przede wszystkim przez integrację ze światowym systemem gospodarczym zdominowanym przez Zachód.
Integracja ta sama w sobie jest dziedzictwem Imperium Brytyjskiego ? i nie chodzi tu tylko o ropę naftową. Najpierw chodziło o Indie. Na początku XIX wieku Brytania odmówiła płacenia arabskim plemionom wzdłuż Zatoki Perskiej za przepuszczanie jej statków do Indii. Zamiast tego oblegała je, niszczyła ich statki, a następnie zmuszała innych arabskich przywódców do podpisania umowy ?antypirackiej?, pozwalającej brytyjskim statkom robić to, co im się podoba.
W ślad za tym poszły umowy o parcelacji kawałków ziemi dla różnych arabskich władców, którzy zgodzili się na brytyjską kontrolę. Katar był jednym z nich.
Brytania oferowała ?ochronę? ze strony brytyjskiej marynarki wojennej tym, którzy się na to zgodzili. W zamian przeprowadzała bombardowania i ataki na porty i miasta tych, którzy się z nimi nie zgadzali. To nie tylko ułatwiło Brytanii plądrowanie Indii. Pomogło to chronić jej kolonię przed rywalami, takimi jak Francja i Imperium Osmańskie.
Późniejsze odkrycie ropy naftowej w 1940 roku w Katarze sprawiło, że Zatoka stała się jeszcze ważniejsza dla Brytanii. Kontrola nad ropą nie oznaczała jedynie, że Brytania mogła czerpać zyski z jej sprzedaży. Oznaczało to również, że w miarę upadku Imperium, Brytania mogła trzymać się swojego znaczenia.
Brytania formalnie zrezygnowała z kontroli nad Katarem w 1970 roku. Jednak nawet dziś łączą je silne więzi wojskowe i ekonomiczne.
Wraz z innymi państwami należącymi do Rady Współpracy Zatoki Perskiej (GCC) Katar jest ważnym ogniwem łączącym pieniądze Zachodu z resztą Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.
Katar stara się uzyskać niezależność od swoich większych sojuszników i rywali ? Arabii Saudyjskiej i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Jednym ze sposobów, w jaki to robi, jest próba zachowania równowagi pomiędzy nimi a ich rywalami. Na przykład Katar jest gospodarzem jednej z największych zamorskich baz wojskowych USA i ma bliskie związki z głównym regionalnym rywalem USA ? Iranem.
Był jednym z pierwszych państw arabskich, które nawiązały stosunki z Izraelem, ale jednocześnie wspiera i finansuje palestyńskie ugrupowanie oporu Hamas.
Ma to na celu zapewnienie sobie politycznej przewagi i pola manewru. Inną, powiązaną metodą jest próba budowania swojej ?miękkiej? siły (tzw. soft power) ? bezpośredniego prestiżu politycznego i wpływów.
Mundial jest tego jednym z przykładów. Nie chodzi tylko o nadanie sobie atrakcyjnego wizerunku publicznego, ale także o zachęcenie do turystyki i inwestycji zagranicznych, ponieważ kraj ten stara się zmniejszyć swoją zależność od dochodów z paliw kopalnych.
Nick Clark
Category: Gazeta - grudzień 2022, Gazeta - grudzień 2022 - cd.
Subscribe
If you enjoyed this article, subscribe to receive more just like it.
