Jak kapitalistyczna konkurencja grozi nową wojną o Ukrainę

| 1 lutego 2022
Sekretarz stanu USA  Antony Blinken i minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow.
Sekretarz stanu USA Antony Blinken i minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow.

Rywalizacja między USA i Rosją grozi wyniszczającą wojną na Ukrainie po raz drugi w ciągu niespełna dekady.

Prezydent Rosji Władimir Putin zgromadził 100 tys. żołnierzy wzdłuż granicy z Ukrainą. Chociaż USA pozostają najsilniejszą imperialistyczną potęgą świata, są osłabione i Putin ma nadzieję, że militarna ekspansja zmusi je do stołu negocjacyjnego.

Chce, by prezydent Joe Biden zapewnił, że sojusz wojskowy USA-NATO nie będzie się rozszerzał dalej na wschód. Biden wyklucza akcję militarną na Ukrainie, ale jest zdeterminowany, by utrzymać dominację USA wobec Rosji.

Imperializm

Choć żadna ze stron nie chce przedłużającej się wojny, to jednak może ona łatwo wybuchnąć. Dzieje się tak dlatego, że kryzys na Ukrainie jest produktem imperializmu ? globalnego systemu napędzanego przez rywalizację między wielkimi państwami kapitalistycznymi. Kiedy napięcie jest wysokie, mała iskra może wywołać szerszą wojnę.

Ukraina znajduje się w centrum o wiele większego obszaru imperialistycznej rywalizacji pomiędzy USA i Rosją oraz wieloma innymi regionalnymi potęgami. Linia rozgraniczająca strefy wpływów zaczyna się w północnej Europie na granicy między Rosją a krajami bałtyckimi ? Estonią, Łotwą i Litwą. Stamtąd wcina się w głąb Ukrainy, przechodzi przez bogaty w ropę naftową region Kaukazu na południowym krańcu Rosji, a następnie rozciąga się na Azję Środkową.

Wzdłuż tego obszaru rośnie napięcie. Stany Zjednoczone są zdeterminowane, by bronić swojej pozycji w świecie, podczas gdy inne państwa postrzegają ich względny upadek jako okazję do walki o pozycję. Klęska imperializmu amerykańskiego w Iraku zasygnalizowała, że słabsze potęgi mogą dochodzić swoich interesów wbrew woli USA. Rosja jest jedną z takich potęg.

21.01.22 Baza sił powietrznych w Dover, Delaware, USA. Lotnicy i cywile przygotowują amunicję, broń i inny sprzęt przeznaczony na Ukrainę. Polski rząd również przekazuje broń Ukrainie, co przyczynia się do wzrostu napięcia wojennego.
21.01.22 Baza sił powietrznych w Dover, Delaware, USA. Lotnicy i cywile przygotowują amunicję, broń i inny sprzęt przeznaczony na Ukrainę. Polski rząd również przekazuje broń Ukrainie, co przyczynia się do wzrostu napięcia wojennego.

W 1991 roku Związek Radziecki rozpadł się, w wyniku czego powstała Rosja i 14 innych republik położonych wzdłuż jej granic, w tym Ukraina.

Przez większą część lat 90. Rosja była cieniem swojej dawnej potęgi. Ale połączenie wysokich cen ropy naftowej i żelaznej ręki Władimira Putina wzmocniło państwo rosyjskie. Zaczęło ono potwierdzać swoje imperialistyczne interesy na obszarze, który nazywa ?bliską zagranicą?, czyli w republikach, które były kiedyś częścią Związku Radzieckiego. Ukraina ? rozwinięta przemysłowo i stanowiąca bufor między Zachodem a Rosją ? była jedną z najważniejszych.

Po zimnej wojnie Stany Zjednoczone złamały swoje zobowiązanie, że nie będą rozszerzać NATO na Europę Wschodnią. W 2008 roku NATO zgodziło się na przyłączenie Ukrainy i Gruzji. Rosja najechała na Gruzję, aby do tego nie dopuścić.

Rywalizacja ta ma również aspekt ekonomiczny. W 2014 roku Unia Europejska (UE) ? niedoszłe imperialne mocarstwo sprzymierzone z USA ? próbowała nakłonić Ukrainę do przyłączenia się do niej. Rosja utworzyła Euroazjatycką Unię Celną, aby konkurować z UE i wzmocnić swoją pozycję wobec Chin w Azji Środkowej. W 2014 roku Ukraina starała się bardziej zbliżyć do Zachodu. W odpowiedzi Rosja przejęła od Ukrainy region Krymu i wspierała separatystyczne bojówki na południowym wschodzie. Konflikt ten ciągnął się od tamtego czasu, a teraz rozgorzał na nowo.

Jak powinni zareagować socjaliści? Po pierwsze, nie powinniśmy mieć nic wspólnego z obłudnymi deklaracjami USA [i Polski] o ochronie Ukrainy przed rosyjską agresją.

Rewolucjonista Włodzimierz Lenin twierdził, że ?w każdym kraju pierwszeństwo powinna mieć walka z szowinizmem tego kraju i wzbudzanie nienawiści do własnego rządu?.

Tak więc na Zachodzie [m.in. w Polsce] głównym zadaniem socjalistów jest zjednoczenie się wokół sprzeciwu wobec dążenia naszej klasy rządzącej do wojny.

Po drugie, nie oznacza to, że ?wróg moich wrogów jest moim przyjacielem? ? że rywale Zachodu są w jakikolwiek sposób antyimperialistyczni. Jak mówił dalej Lenin, socjaliści muszą również ?odwoływać się do solidarności robotników walczących krajów, do ich wspólnej wojny domowej? przeciwko systemowi podżegaczy wojennych.

Budujemy opozycję również wobec tych, którzy rządzą nami ? ale jako część walki przeciwko systemowi imperialistycznej rywalizacji, który wywołuje wojny.

Tomáš Tengely-Evans

Oryginał tekstu: https://socialistworker.co.uk/comment/how-capitalist-competition-threatens-new-ukraine-war/

Category: Gazeta - luty 2022

Comments are closed.