KINO – „Blitz”: Niezwykła opowieść o przetrwaniu w czasie wojny

Blitz, najnowszy film Steva McQueena (autora takich obrazów, jak „Zniewolony” i „Wdowy”) to skuteczna próba rewizji stereotypowych opisów Londynu podczas hitlerowskich nalotów bombowych w 1940 roku.

To trzymająca w napięciu i świetnie zrealizowana opowieść o rasie i klasie, która jest dziś niezwykle aktualna. Blitz rozgrywa się w ciągu trzech nocy we wrześniu 1940 roku, gdy nasilają się naloty Luftwaffe. W tej historii nie ma jednak postaci Churchilla, za to są obecne prawdziwe emocje (które, według stereotypu, rzadko okazywane są wśród Anglików).

Zamiast na Churchillu skupiamy się na George’u, dziewięcioletnim chłopcu o mieszanym pochodzeniu i Ricie, jego matce z klasy robotniczej. Ich rodzinna dzielnica, w pobliżu doków na East Endzie, najbardziej ucierpiała w wyniku bombardowań.

Film rozpoczyna scena, w której przerażony tłum walczy o wejście na zamkniętą stację metra, by uciec przed szalejącymi pożarami.

Rita podejmuje trudną decyzję o konieczności wyjazdu George’a na wieś. W ten sposób ewakuowano w tym czasie ponad 800 000 dzieci. George wyskakuje jednak z pociągu i ukrywa się w innym, jadącym z powrotem do Londynu.

Historia dzieli się teraz na dwie części. Widzimy życie Rity, pracującej w fabryce amunicji, z retrospekcjami jej związku ze swoim zaginionym czarnoskórym mężem.

George wyrusza w niebezpieczną podróż przez miasto, desperacko próbując wrócić do domu.

Ojciec George’a zniknął – najprawdopodobniej został deportowany po aresztowaniu za stawianie się rasistom. Kiedy ekskluzywna kawiarnia Cafe Royal zostaje bezpośrednio trafiona przez bombę, George jest zmuszony dołączyć do gangu szabrow-ników. Wyszydzają oni i okradają zwłoki bogaczy, którzy z płucami rozerwanymi przez wybuch makabrycznie „siedzą” nadal przy swoich stolikach.

Rita zgłasza się na ochotnika do nagrania piosenki mającej podnieść morale. Piosenka transmitowana jest przez BBC na żywo z hali fabrycznej. Gdy oklaski cichną, koleżanka z pracy chwyta za mikrofon. Przewodzi ona w skandowaniu żądań otwarcia stacji metra jako schronów przeciwlotniczych.

Z mężami i dziećmi z dala od domu, z pieniędzmi do wydania, kobiety te korzystają z nowo odkrytej niezależności. Dzieje się to zarówno w fabryce, jak i w pubie czy na parkiecie. Sama Rita zostaje wolontariuszką w schronisku prowadzonym przez żydowskiego socjalistę.

Kreacje aktorskie, zwłaszcza Elliotta Heffernana w roli George’a i Saoirse Ronan jako jego zdeterminowanej matki, są niezwykle przekonujące.

Odtworzenie detali z epoki jest doskonałe, ale nie jest to zwykły dramat kostiumowy. Wciągająca ścieżka dźwiękowa skomponowana została przez Hansa Zimmera, który dorastał w żydowskiej rodzinie w powojennych Niemczech. Zgodził on się pracować nad tym filmem po tym, jak zobaczył podobieństwa z własnym doświadczeniem rasizmu w dzieciństwie.

Codzienna walka o przetrwanie, przerażenie wynikające z niewiedzy, gdzie spadnie kolejna bomba, głębokie podziały kryjące się za apelami o jedność narodową – te tematy nadają Blitz dodatkową moc i znaczenie dla dzisiejszych widzów.

McQueen powiedział publiczności podczas pokazu przedpremierowego, że „wojna zawsze dotyczy rasy”. Jak słusznie podsumował: „To właściwy czas na ten film”.

Roddy Slorach
Tłumaczył Maciej Bancarzewski

Blitz, Wielka Brytania, 2024.

Reżyseria i scenariusz

Steve McQueen.

Produkcja Tim Bevan i Eric Fellner

Film w Polsce jest do obejrzenia

na platformie Apple TV+

od 25 listopada.

Category: Gazeta - grudzień 2024, Gazeta - grudzień 2024 - 2cd.