Tylko zmiana systemu może uratować planetę

| 1 czerwca 2024
Martwe ciała kóz leżą w piasku na obrzeżach Dollow w Somalii.
Martwe ciała kóz leżą w piasku na obrzeżach Dollow w Somalii.

Musimy zawalczyć o autentycznie socjalistyczną przyszłość, w której zwykli ludzie organizują życie społeczne w zrównoważony sposób

Kapitalizm zabija planetę. Aby ją ocalić, musimy zabić kapitalizm. W jego miejsce potrzebujemy systemu, który stawia ludzkie potrzeby ponad konkurencję, zysk i chciwość.

Dlatego właśnie hasło zmiany systemu zamiast zmiany klimatu jest kluczowym postulatem rewolucjonistów. W socjalizmie możemy decydować, czego potrzebujemy, w jaki sposób można to wyprodukować oraz jak korzystać z zasobów w harmonii ze środowiskiem.

Podczas rewolucyjnych zrywów organizacje pracownicze tworzą zręby nowych sposobów organizowania społe-czeństwa. W skali globalnej demo- kratyczne planowanie pozwoliłoby pozbyć się plag tego systemu: marnotrawstwa i konkurencji. Jednak rozmontowanie obecnego systemu i zastąpienie go czymś lepszym nie jest łatwym zadaniem. Zmiana systemu wymaga oddolnego masowego przewrotu społecznego – rewolucji. Zdaniem Karola Marksa, tylko w drodze rewolucji klasa pracownicza pozbędzie się całego starego paskudztwa i stanie się zdolna do zbudowania nowego społeczeństwa.

Greta Thunberg i inne osoby twierdzą, że można uratować planetę bez obalenia kapitalizmu. Wiele osób ma złudzenia związane z technicznymi środkami zatrzymania katastrofy ekologicznej. Jednak główną funkcją „zielonych” rozwiązań technicznych jest zdjęcie odpowiedzial-ności za chaos systemu z barków wielkich korporacji i miliarderów, takich jak Bill Gates, oraz obsadzenie tych osób w roli dostarczycieli potencjalnych roz- wiązań. Nowe technologie, których potencjalne efekty będą widoczne dopiero za kilkadziesiąt lat, nie są żadnym rozwiązaniem w obliczu zapotrzebowania na pilne działania.

Na przykład wychwytywanie dwutlenku węgla jest nie tylko drogie, ale także zawodne. Tymczasem energia wiatrowa, słoneczna i pływów morskich to dostępne od zaraz technologie, które pozwalają wyprodukować tyle energii, ile wszyscy potrzebujemy. Jednak nie są one gwarancją zysków, na jakie liczy klasa szefów.

Głównym celem klasy panującej zawsze będą zyski! Dlatego potrze-bujemy czegoś więcej niż tylko reformy systemu, w którym żyjemy. To nie przypadek, że dziejące się procesy nie wystarczą, aby ocalić planetę – znajdują się one w niewłaściwych rękach.

Przewodniczący szczytu klimatycznego COP 28 był w stanie wykorzystać konferencję klimatyczną do zawierania umów na dostawy ropy.

Często pada argument, że skoro klasa panująca żyje na tej samej planecie, to musi mieć ten sam żywotny interes w niedopuszczeniu do jej spalenia. Jednak kapitalizm to system pełen chaosu i sprzeczności. Wpisany w jego funkcjonowanie brak planowania oznacza, że poszczególni kapitaliści nie koordynują wzajemnie swoich działań – przeciwnie: państwa i szefowie rywalizują ze sobą.

To właśnie z tego powodu istnieje broń nuklearna, która zagraża istnieniu ludzkości, a jednak żadne państwo nie spieszy się z jej wycofaniem. Dlatego planetę może uratować tylko trans-formacja społeczeństwa.

Jak pisał Marks w „Manifeście Komunistycznym”, rewolucja przyniesie „zespolenie rolnictwa z przemysłem, działanie w kierunku stopniowego usunięcia różnicy pomiędzy miastem a wsią”.

Oznacza to, że zmiana systemu jest jedynym rozwiązaniem, które ma szansę naprawić relację między człowiekiem a przyrodą – relację tak bardzo zdegene-rowaną przez kapitalizm.

Realistycznie patrząc, samo oba-lenie kapitalizmu nie doprowadzi od razu do powstania zrównoważonego społeczeństwa. Po udanej rewo-lucji nowe społeczeństwo dzie- dziczy wiele cech starego systemu i musi stawić czoła groźbie kontr-rewolucji. Nie ma też planu budowy nowego socjalistycznego świata – forma, jaką przybierze nowa rzeczywistość, będzie znana tylko jej twórcom.

Potrzeba będzie wiele pracy, aby przeprojektować miasta, sieci transportowe, przemysł, produkcję i dystrybucję żywności, tak aby nasza działalność była bardziej przyjazna dla środowiska. Musimy pilnie zawalczyć o zupełnie inny świat, który da nam szansę na zbudowanie prawdziwie zrównoważonej przyszłości. Taki świat jest możliwy, ale zadanie to jeszcze nigdy nie było równie pilne w związku z pogłębiającym się chaosem, w którym pogrąża nas kapitalizm.

Tłumaczył Łukasz Wiewiór

Tags:

Category: Gazeta - czerwiec 2024, Gazeta - czerwiec 2024 - cd.

Comments are closed.