Dwa i pół biliona dolarów na zbrojenia

. | 1 maja 2024

Warto zapoznać się w szczegółach z opublikowanym 22 kwietnia raportem SIPRI (Sztokholmskiego Instytutu Badań nad Pokojem) o trendach w światowych wydatkach zbrojeniowych w 2023 r.

* Światowe wydatki na zbrojenia wyniosły rekordowe 2243 mld $. Stanowiło to wzrost o 6,8% i dziewiąty z rzędu coroczny wzrost.

* USA wydawały w 2023 r. 916 mld $, co stanowiło 37% całości globalnych wydatków zbrojeniowych. Drugie w kolejności Chiny wydawały ponad trzykrotnie mniej (296 mld $), ale ich wydatki wyraźnie wzrosły (o 6%). Łączny udział państw NATO w tych wydatkach stanowi 55% – innymi słowy same państwa NATO odpowiedzialne są za większość wydatków zbrojeniowych świata.

* Rosja znalazła się na trzecim miejscu z wydatkami rzędu 109 mld $, co stanowiło roczny wzrost o 24%.

* Wydatki zbrojeniowe Ukrainy stanowiły w 2023 r. 59% wydatków zbrojeniowych Rosji. Dodajmy, że Ukraina przeznacza na cele wojenne znacznie większą część swojej gospodarki (37% PKB) niż Rosja (5,9% PKB). Co jednak istotne, gdy włączy się dostarczaną pomoc militarną ze strony innych państw (głównie USA), stosunek wydatków Ukrainy i Rosji rósł do 91%. Dlatego wojna w Ukrainie może przypominać fronty I wojny światowej, a nie wojny kolonialne.

* Polska znalazła się na bardzo wysokim 14 miejscu w świecie pod względem wydatków zbrojeniowych – wyprzedzając Izrael. Roczny wzrost wyniósł aż 75%. Zarówno w skali roku, jak i dekady, Polska zanotowała najwyższy wzrost wydatków z państw pierwszej piętnastki (wyłączając Ukrainę).

Jaki obraz przedstawiają te dane? Żyjemy w świecie wojen i zaostrzającej się rywalizacji mocarstw – także pod względem militarnym.

Stara prawda, że globalny kapitalizm jest jednocześnie systemem imperia- listycznym, niestety, z całą mocą się potwierdza. Polska nie jest tu pierwszoplanowym graczem, ale także nie jest graczem zupełni marginalnym i ambitnie stara się ten obraz kształtować.

Filip Ilkowski

Tags: Featured