Hamas i palestyński opór
Hamas rozpoczął ataki z Gazy, największego na świecie więzienia pod gołym niebem
Hamas narodził się z oporu przeciwko państwu izraelskiemu. Jego nazwa pochodzi od arabskiego akronimu Islamskiego Ruchu Oporu.
Został założony w 1987 roku podczas wybuchu pierwszej Intifady (słowo to oznacza „powstanie”), ale wcześniej jego członkowie przez dziesięciolecia zajmowali się przede wszystkim zdrowiem i usługami socjalnymi.
Pierwsza intifada zakończyła się w 1993 r. na mocy kompleksowego porozumienia pokojowego. Wynegocjowane przez USA i Unię Europejską porozumienie zostało po- parte przez Organizację Wyzwolenia Palestyny (OWP) i rząd Izraela.
Stało się ono znane jako Porozumienia z Oslo. W zamian za uznanie Izraela, OWP i jej sojusznicy uzyskali ograniczoną kontrolę nad Strefą Gazy i Zachodnim Brzegiem Jordanu.
Jednak najważniejsze kwestie – status arabskiej wschodniej Jerozolimy i prawo uchodźców do powrotu do swoich domów – zostały odłożone do “negocjacji w sprawie ostatecznego statusu”, które miały odbyć się w przyszłości.
Hamas odrzucił porozumienie i odmówił udziału w wyborach do władz Autonomii Palestyńskiej w 1996 roku. Partia głównego nurtu, Fatah, zdobyła większość w nowym parlamencie.
W tym samym czasie Izraelczycy nadal przejmowali palestyńskie ziemie i rozbudowywali swoje osiedla. W Stanach Zjednoczonych Senat przyjął ustawę o przeniesieniu ambasady USA z Tel Awiwu do Jerozolimy. Oznaczało to, że miasto będzie “niepodzielną” stolicą Izraela.
W tym okresie Hamas stał się nadzieją dla rozczarowanych. Grupa ta odegrała kluczową rolę w drugiej Intifadzie, która wybuchła w 2000 r., a w wyborach w Gazie w 2006 r. zdecydowanie wygrała.
Na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy Palestyńczycy stawiali zaciekły opór okupacji, w tym przy użyciu zamachowców-samobójców. Jednak rząd, na którego czele stanął Hamas, upadł w wyniku zamachu stanu zorganizowanego przez Fatah i wspieranego przez Izrael i USA.
Hamas pozostaje partią rządzącą w Strefie Gazy.
Choć Hamas zrodził się z gniewu na ulicach, został wciągnięty w negocjacje. Grupa formalnie odmawia uznania państwa izraelskiego, ale powoli przyjmowała argument, że państwo palestyńskie może istnieć obok Izraela.
Wzywa do przywrócenia terytorium palestyńskiego do stanu z 1967 roku. Nie oznacza to jednak odzyskania ziemi, którą Izrael ukradł podczas Nakby w 1948 roku. Dlatego też niektórzy izraelscy komentatorzy w niedawnej przeszłości wzywali do negocjacji z tą grupą.
Nie można jednak wynegocjować rozwiązania problemu ucisku ludności palestyńskiej inaczej niż w oparciu o pozwolenie wszystkim Palestyńczykom na powrót do swoich domów.
Dopiero wtedy, gdy będą mogli żyć jako równi obywatele, zapanuje pokój.
Str 5 tłumaczyła:
Patrycja Mermel
Category: Gazeta - listopad 2023