KINO: Nędznicy (Les Misérables) ? odważny film
Nędznicy (Les Misérables), odważny film o brutalności policji na francuskich przedmieściach, jest głosem oburzenia ruchów żółtych kamizelek i Black Lives Matter na policję, rasizm i biedę.
Fenomenalny debiut francuskiego reżysera Ladja Ly ? Nędznicy ? to bardzo mocny, prowokacyjny film.
Rzuca on światło na rasizm i korupcję francuskiej policji, slamsowate blokowiska, prześladowania na tle rasowym i bunt aktywizowany przez młode pokolenia.
Podobnie jak w powieści Nędznicy Victora Hugo (1862), akcja filmu również toczy się na wschodnich przedmieściach Paryża ? w dzielnicy Montfermeil, gdzie wychował się reżyser.
Wybierając Montfermeil na miejsce zdarzeń, Ly brutalnie dokumentuje ? podobne do tych opisanych przez Hugo ponad 150 lat wcześniej ? opłakane warunki życia bohaterów filmu; celebrując siłę i energię tych pogardzanych przez klasy uprzywilejowane Paryżan.
Nędznicy rozpoczyna się sceną przedstawiającą grupę czarnoskórych chłopaków z blokowiska, którzy świętują zwycięstwo Francji w Pucharze Świata w piłce nożnej. Uwagę kamery skupia zwłaszcza jeden z głównych bohaterów ? nastoletni urwis Issa.
W filmie są wspaniałe i optymistyczne sceny jedności multirasowej, która niejednokrotnie jest wystawiana na próbę w obliczu rozpaczliwej sytuacji, w jakiej żyją mieszkańcy osiedla.
Następujące sceny doskonale portretują codzienność widzianą oczami chłopca: widzimy głównie społeczność o pochodzeniu północnoafrykańskim, zarządzaną przez różnorakie gangi uliczne.
Bractwo Muzułmańskie próbuje kontrolować dzieciaki, aby nie zeszły na złą drogę.
Jest również charyzmatyczny przywódca duchowy (były przestępca), skorumpowany ?Mer?, który rządzi sklepikami i straganami na lokalnym rynku oraz innymi gangsterskimi oddziałami.
Widzimy też policję ? na której narracja się skupia ? patrolującą i bezmyślnie prześladującą czar- noskórych mieszkańców lokalnej społeczności.
Świętoszkowaty Chris – odrażający tyran ? ma na osiedlu ksywę Pink Pig (Różowa Świnia), tymczasem jego prawa ręka (czarnoskóry Gwada) toleruje jego haniebne zachowania. Do patrolu dołącza nowy policjant ? naiwny i szczery służbista Stephane.
Względny spokój zostaje zburzony, kiedy Issa kradnie lwiątko z cyrku. Artyści cyrku ?Romana? grożą wszczęciem podżeganej tarciami etnicznymi ?wojny? z Merem, jeśli ten nie odzyska zwierzęcia.
Policja boi się zamieszek, chaosu i niepokojów społecznych ? podobieństwo do protestów żółtych kamizelek narzuca się samo ? i jest zdeterminowana, by odnaleźć Issę.
Jak zawsze, Ly śmiało aranżuje bardzo realistyczne, obrazowe sceny, kontrolując tempo akcji i ciągle podsycając napięcie.
Dodatkowo reżyser bardzo sprawnie manewruje opowiadaną historią. Pomimo tego, że narracja koncentruje się na perspektywie policji, sympatia widza pozostaje po stronie czarnoskórych dzieciaków.
W jednym z wywiadów Ly powiedział: ?Młodzi buntują się przeciwko wszelkim formom władzy i autorytetu. To nie jest bunt tylko przeciwko policji. To bunt przeciw wszystkiemu, przeciwko całemu systemowi, w ramach którego te instytucje funkcjonują ? czy jest to policja, czy samozwańczy mer, czy handlarz narkotyków. To bunt totalny.?
Film Nędznicy przedstawia głównie męski świat i prawdopodobnie byłby obrazem bardziej prawdziwym z silniej zaznaczonymi perspektywami kobiecymi.
Niemniej jednak, przypomina trochę Rób, co należy (org. Do the Right Thing) Spike?a Lee, przedstawiając zamkniętą społeczność jako beczkę prochu, który może wybuchnąć od najmniejszej iskry.
Nasuwa się jeszcze bliższe porównanie: miejski realizm francuskiego klasyku Nienawiść (La Haine) z 1995 r. i jego kłująca w oczy aktualność.
Film zamyka popularny cytat z powieści Victora Hugo. ?Nie ma ani złych roślin, ani złych ludzi. Są tylko źli ogrodnicy.?*
Nędznicy to film obowiązkowy, łączący tę świeżą energię społeczną uciśnionych przejawiającą się w ruchu żółtych kamizelek i słuszny gniew ruchu Black Lives Matter.
Stephen Philip
Tłumaczyła Ela Bancarzewska
Nędznicy (Les Misérables)
Reżyseria: Ladj Ly
Category: Gazeta - październik 2020, Gazeta - październik 2020 - 2cd.