Margaryna pogardy
Producent margaryny Bielmar wypuścił na rynek ?specjalną edycję?, na której opakowaniu widnieje obrazek stereotypowego ?Murzynka? z wydętymi ustami. Społeczność afrykańska w Polsce (między innymi fundacja Afryka Inaczej) zaprotestowała przeciwko takiej kolonialnej retoryce, nawołując do bojkotu produktu.
Protest ten wywołał burzę i nacjonalistyczny odruch polskiej prawicy w stylu ?żaden Afrykanin nie będzie nam mówił co mamy kupować?. Poseł PiS-u Stanisław Pięta umieścił na Twitterze nastepujący wpis: Polityczna poprawność kompromituje swoich wyznawców. Od dzisiaj wszyscy kupujemy ?palmę z murzynkiem? z bielskiego ?Bielmaru? 🙂
Tyle tylko, że w Polsce bardzo potrzebna jest ?polityczna poprawność?. Słowo ?murzynek? w najlepszym razie kojarzone z popularnym ciastem czekoladowym, niesie jednak bardzo protekcjonalny i pogardliwy przekaz.
Najczęściej bowiem za słowem ?murzyn? kryje się stos uprzedzeń rasowych, negatywnych skojarzeń i stereotypów. Kolokwialne idiomy ?sto lat za murzynami? czy ?nie będę robił za murzyna? – nie wspominając już nawet o tych bardziej wulgarnych, bo są i takie – nie spadły z nieba.
W Polsce instytucjonalny rasizm ma się całkiem dobrze. W 2010 roku policjant zastrzelił czarnoskórego Maxwela Itoyę na stadionie dziesięciolecia i został uniewinniony. PZPN nie reaguje na rasizm wielu kibiców (którzy między innymi rzucających w czarnoskórych piłkarzy bananami lub wydających charakterystyczne dźwięki imitujące te wydawane przez małpy). Ojciec Tadeusz Rydzyk przed dziesiątkami tysięcy wiernych zgromadzonych na Jasnej Górze zwrócił się do czarnoskórego zakonnika: ?Murzyn, on się nie mył wcale!?. Poseł PiS-u, Artur Górski skomentował wybór Baracka Obamy na fotel prezydencki słowami: ?koniec ery białego człowieka?, jeszcze inny Poseł PiS-u Marek Suski podczas posiedzenia sejmowej komisji robiąc aluzję do czarnoskórego posła PO, Johna Godsona ? ?Wasz murzynek głosuje razem z wami?. Wreszcie, rasizm jest powszechny wśród niektórych naukowców. Ostatnio Krystyna Igilicka, znana ekonomistka i demografka, stwierdziła, że Polska jest ostatnią szansą dla białego człowieka w Europie.
Sprawa opakowania margaryny z ?Murzynkiem? mogłaby się wydawać trzecioplanową, banalną i rozdmuchaną, ale … w kraju, gdzie elity ciągle przyzwalają na rasizm i chełpią się wyższością białej rasy; w kraju, gdzie nikt nie usuwa z forów internetowych rasistowskich komentarzy; w kraju, którego obywatele nie są rasistami, ale… jest to wciąż sprawa pierwszoplanowa.
Maciej Bancarzewski
Category: Gazeta - kwiecień 2014